cykl TopDocFilm

Wiele lat minęło od czasu kiedy wchodzące do kin filmy poprzedzone były Kroniką Filmową i dokumentem lub animacją. Na przestrzeni lat tradycja ta zupełnie została zapomniana. Chcemy ją, przynajmniej w części, przywrócić. Dokument zasługuje na taką szansę, a wręcz samodzielną obecność w kinach.

W ostatnich kilkunastu latach polskie filmy dokumentalne zdobyły kilkaset międzynarodowych nagród stając się jednym z wiodących dokonań naszej kinematografii. Od września raz lub dwa razy w miesiącu zapraszamy Państwa na cykl TopDocFilm, w ramach którego prezentowane będą najciekawsze polskie filmy dokumentalne.

cena biletu na seans: 10,00 zł

18 września, godz. 18.00 - Na krańcach świata (105 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 26/90 10 min.

HAKAWATI

Polska 2011, 40 min.
Reż.: Marcin Sauter
Zdjęcia: Marcin Sauter

W świecie islamu Hakawati to gawędziarz, ktoś, kto zajmuje się opowiadaniem historii... Niestety, jak zauważył twórca filmu, we współczesnym świecie nie ma już miejsca na słuchanie bajek. W dobie dzisiejszych transformacji społecznych następuje powolny zanik wartości, które warto chronić, wzorów, które warto naśladować czy celów, które warto realizować. Nie mamy już czasu na kultywowanie i pielęgnowanie tradycji. Cena naszego życia powoli maleje i choć jesteśmy twórcami cywilizacji, w jej obliczu stajemy się jedynie dodatkiem, przedmiotem w jej rozwoju...

2011 - Wyróżnienie w kategorii międzynarodowej (Marcin Sauter), Międzynarodowy Festiwal Sztuki Reportażu ?Camera Obscura?, Bydgoszcz
2011 - film brał udział w konkursie Krakowskiego Festiwalu Filmowego, Kraków
.

CZEKAJĄC NA DESZCZ

Polska 2009, 55 min.
Reż.: Maciej Górski
Zdjęcia: Paweł Sobczyk, Maciej Górski

Na południe od Borneo, na północ od Australii, w zachodniej części Oceanu Spokojnego na Archipelagu Malezyjskim leży otoczona rafami koralowymi wyspa Flores... Jak wszędzie, tak i tu nie brakuje polskich akcentów. Od ponad czterdziestu lat na wyspie pracują polscy misjonarze z zakonu werbistów. Wśród silnie nasyconej tradycyjnymi wierzeniami tubylczej ludności, uparcie szerzą swoją wiarę. Ich pasja, wytrwałość, próba zrozumienia i zaakceptowania lokalnych wierzeń i obyczajów, to tylko jeden z wątków tego pasjonującego obrazu...

2010 - Wyróżnienie Komisji Artystycznej (Maciej Górski: za ?ukazanie na przykładzie losów trzech starych kapłanów katolickich obrazu tolerancyjnego i świadomego zderzenia między chrześcijaństwem, a obyczajami Wysp Indonezji?), Ogólnopolski Niezależny Przegląd Form Dokumentalnych ?Nurt?, Kielce
.

9 października, godz. 18.00 - Okruchy naszej historii (102 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 16/93 10 min.

MIEJSCE URODZENIA

Polska 1992, 47 min.
Reż.: Paweł Łoziński
Zdjęcia: Artur Reinhart

Bohaterem filmu jest Henryk Grynberg, żydowskiego pochodzenia prozaik, dramaturg i poeta, który mimo upływu kilkudziesięciu lat wciąż nie może zapomnieć o traumatycznych przeżyciach z dzieciństwa. Często powraca myślami do momentu, jak wraz z matką cudownie ocaleli z zagłady. Próbuje odtworzyć w pamięci obrazy jego rodzinnych stron. Niestety przeszłość jest mglista i nasuwa wiele pytań, które wciąż pozostają bez odpowiedzi...
Grynberg opuszcza Amerykę, przyjeżdża do Radoszyny, gdzie rozpoczyna swoje prywatne śledztwo. Ku jego zaskoczeniu nie wszyscy chętnie sięgają pamięcią do tamtych wydarzeń. Mataczą. Widz do ostatniej chwili trzymany jest w napięciu, a niedopowiedzenia sugerują, że dla bohatera prawda jest trudna do przyjęcia i pozostawi po sobie bolesne rany...

1992 - Wyróżnienie (Paweł Łoziński), Lubuskie Lato Filmowe, Łagów
1992 - Nagroda PFDKF ?Don Kichot? (Paweł Łoziński), Lubuskie Lato Filmowe, Łagów
1993 - I nagroda w kategorii film dokumentalny (Paweł Łoziński), Bałtycki Festiwal Filmowy i Telewizyjny Bornholm
1993 - Grand Prix ?Nagroda Europejskiej Fundacji Kultury? (Paweł Łoziński), IV Festiwal Filmów Dokumentalnych ?Vue Sur Les Docs?, Marsylia
.

ALFRED SCHREYER Z DROHOBYCZA

Polska 2010, 45 min.
Reż.: Marcin Giżycki
Zdjęcia: Przemysław Niczyporuk, Wojciech Walkiewicz

Bohaterem obrazu jest Alfred Schreyer, jeden z ostatnich uczniów Bruno Schulza. Strażnik jego pamięci. Przedstawiciel odchodzącego świata przedwojennej żydowskiej inteligencji. Człowiek niezwykłej kultury i uroku osobistego. Swoje pasjonujące historie opowiada piękną polszczyzną. Jest także niezrównanym wykonawcą starych polskich szlagierów i żydowskich piosenek, świetnym skrzypkiem i znakomitym narratorem. Wędrówka z Alfredem Schreyerem, w filmie Giżyckiego, to opowieść nie tylko o historii miasta, narodu, losach bohatera cudem ocalonego z holokaustu, ale przede wszystkim przejmująca lekcja historii, patriotyzmu, codziennego bezprzykładnego bohaterstwa...

23 października, godz. 18.00 - Żołnierskie drogi (114 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 17/90 10 min.

SPĘTANY ANIOŁ

Polska 2004, 49 min.
Reż.: Zbigniew Kowalewski
Zdjęcia: Henryk Janas

Niezwykła opowieść o Stanisławie Skalskim, bohaterze wojennym i legendarnym asie polskiego lotnictwa, mającym na swoim koncie 240 lotów bojowych i 22 zestrzelone samoloty wroga... W filmie Zbigniewa Kowalewskiego pojawiają się okruchy wspomnień jego przyjaciół i bliskich oraz fragmenty wypowiedzi samego Skalskiego. Z tych strzępów informacji, wyblakłych fotografii, dokumentów buduje się obraz bohaterskiego lotnika, patrioty, Polaka. Poznajemy jego dramatyczne losy po powrocie do kraju ? aresztowanie pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii i USA, pobyt w więzieniach na Mokotowie, w Rawiczu, we Wronkach, w sumie 8 lat, z czego 4 w celi śmierci, gdzie był bity, torturowany i poddawany całonocnym przesłuchaniom...
.

PRZEŻYĆ AFGANISTAN

Polska 2012, 55 min.
Reż.: Małgorzata Imielska
Zdjęcia: Jan Paweł Trzaska

Film przedstawia losy pięciorga zawodowych żołnierzy, wysłanych na misję do Afganistanu. Dramaturgii dodaje fakt, że wśród nich jest para narzeczonych. Daleko od domu, w obcej dla nich kulturze i odmiennej rzeczywistości, pełnią swoją służbę. Codzienne patrole, padające strzały, wybuchające miny, gorąca atmosfera, obraz rozlanej krwi, odciskają piętno na ich psychice. Mimo iż dwójka bohaterów brała już udział w podobnej misji (w Czadzie), to dla nich wszystkich było to wyzwanie, któremu towarzyszyły spore emocje i lęk przed utratą własnego życia?

2012 ? Krakowski Festiwal Filmowy: Konkurs Główny

13 listopada, godz. 18.00 - Nie tylko KOMEDA (102 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 52/90 10 min.

KOMEDA. MUZYCZNE ŚCIEŻKI ŻYCIA

Polska, Niemcy 2010, 52 min.
Reż.: Claudia Buthenhoff-Duffy
Zdjęcia: Rene Dame, Andreas Hofer, Józef Romasz, Vivien Vogel

Wzruszająca opowieść o życiu wybitnego polskiego pianisty, kompozytora, twórcy znanych w świecie standardów jazzowych, lekarza ? Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego. Komeda był wzorem godnym do naśladowania dla wielu ówczesnych artystów, tworzących w latach 1950-tych i 1960-tych ubiegłego stulecia. Karty, z rozpisanymi nutami tworzącymi linię melodyczną jego utworów, traktowały o burzliwych kolejach losu oraz trudnych momentach i wyborach, z którymi musiał zmierzyć się w życiu. Zmarł tragicznie w wieku 37 lat, pozostawiając po sobie znakomity dorobek ? m. in. skomponował muzykę do filmów Romana Polańskiego ?Dziecko Rosemary? i ?Nóż w wodzie?... Obraz życia kompozytora wraz z rozbrzmiewającymi w tle dźwiękami jego muzyki wspaniale uzupełniają się dając niezwykły portret człowieka, który stał w opozycji do panującego wówczas systemu...

2011 - Nagroda dla najlepszego filmu dokumentalnego, Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej ?Prowincjonalia?, Września
2011 - Nagroda dla najlepszego profesjonalnego filmu dokumentalnego, Multimedia Festiwal Filmów Optymistycznych ?Happy End?, Rzeszów
.

JERZY GRZEGORZEWSKI. SKRYWANA OBECNOŚĆ

Polska 2003, 56 min.
Reż.: Jerzy Kalina
Zdjęcia: Sławomir Zajączkowski, Wojciech Staroń, Iwona Białas,
Marcin Peresada, Henryk Janas

Opowieść o Jerzym Grzegorzewskim ? wybitnym reżyserze teatralnym i scenografie, który wzbił się na wyżyny swojego artyzmu, czyniąc ze swoich inscenizacji prawdziwe dzieła sztuki. Grzegorzewski jako reżyser znakomicie potrafił poprowadzić aktora, dając mu cenne wskazówki, by rola w jaką wcieli się była niezapomniana i spełniała oczekiwania odbiorców jego sztuk teatralnych. Jako scenograf zamieniał się w projektanta, samodzielnie tworząc oprawę do swoich spektakli. Korzystał przy tym z gotowych elementów, np. ze skrzydła samolotu czy części instrumentów muzycznych. Kolejne kadry filmu ilustrują nam ten cudowny świat jaki kreował każdego dnia, świat naznaczony niezwykłym talentem, niepowtarzalny, magiczny... Dodatkowy walor obrazu stanowią wypowiedzi jego przyjaciół, znajomych i najbliższych współpracowników, którzy towarzyszą mu w tym swoistym misterium...

27 listopada, godz. 18.00 - KOBIETA w komunizmie (127 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 44/90 10 min.

TONIA I JEJ DZIECI

Polska 2011, 57 min.
Reż.: Marcel Łoziński
Zdjęcia: Jacek Petrycki, Magdalena Kowalczyk, Paweł Łoziński

Rok 1949. Wrocław. Tonia, matka dwójki dzieci, przedwojenna komunistka, zostaje aresztowana i skazana wyrokiem sądu na 5 i pół roku więzienia za współpracę z wywiadem amerykańskim. Od tej pory jej dzieci znajdują się pod opieką państwa, dorastając w kolejnych domach dziecka. Werka i Marcel płacą wysoką cenę za poglądy i życiowe ideały swoich rodziców. Naznaczeni i napiętnowani przez życie próbują odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Dziś Werka i Marcel mający już prawie po siedemdziesiąt lat, opowiadają o tych bolesnych i trudnych przeżyciach z dzieciństwa. Obraz pełen wzruszeń i emocji...

2011 - Grand Prix ?Złoty Lajkonik? (Marcel Łoziński: za ?stworzenie dzieła łączącego najlepsze tradycje polskiego dokumentu z intelektualną odwagą i krytyczną przenikliwością?), Krakowski Festiwal Filmowy, Kraków
2011 - Nagroda Prezesa Telewizji Polskiej za najlepszą reżyserię (Marcel Łoziński), Krakowski Festiwal Filmowy, Kraków
2011 - Rzeźba Bronisława Chromego dla najlepszego producenta (Studio Filmowe Kronika), Krakowski Festiwal Filmowy, Kraków
2011 - ?Złote Grono? (Marcel Łoziński), Lubuskie Lato Filmowe: Konkurs Filmów Dokumentalnych, Łagów
.

ROZWÓD PO ALBAŃSKU

Bułgaria 2007, 60 min.
Reż.: Adela Peeva
Zdjęcia: Joro Nedelkov

Pół wieku temu, po drugiej wojnie światowej kraje Europy wschodniej i południowo wschodniej dostały się pod wpływy reżimu komunistycznego. Jednym z takich krajów była Albania, która pod rządami partii komunistycznej stała się najbardziej zacofanym gospodarczo i społecznie państwem w Europie. Symbolem tego reżimu był stojący przez 40 lat na czele partii i państwa Enver Hodża, najwierniejszy uczeń Stalina, największy chyba po Stalinie i Hitlerze zbrodniarz nowożytnej Europy. Film Adeli Peevej przybliża nam Albanię tamtego czasu. Pretekstem jest historia trzech mieszanych małżeństw, które założyli Albańczycy ożenieni z cudzoziemkami.
Wśród tych kobiet jest Polka i dwie Rosjanki. W 1961 r., kiedy doszło do zerwania stosunków dyplomatycznych Albanii z ZSRR, Albańczycy zostali zmuszeni przez władze do rozwodu z cudzoziemkami, które oskarżano o szpiegostwo. Zagraniczne żony władza uznała bowiem za szpiegów, a ich mężów za wrogów ludu. W komunistycznej Albanii trudno było o większe przewinienie. Ten fakt był ich jedynym ?przestępstwem?, które jednak wystarczyło, by całkowicie zburzyć im życie. Niektóre z kobiet wraz z dziećmi opuściły Albanię. Te, które zostały, podzieliły los swoich mężów, trafiając do więzień i obozów pracy. Jeden z Albańczyków przedstawionych przez Peevą został skazany na karę śmierci, którą zamieniono mu na 25 lat więzienia...

2007 - Nominacja dla najlepszego filmu dokumentalnego, European Film Awards
2008 - Nagroda w kategorii: Best Television Documentary Programme, Prix-Europa
Wyróżnienie, Festiwal Sztuki Apollonia, Sozopol
Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych Astra, Rumunia
Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych, Amsterdam
Nominacja, International Film Festiwal, Miami

11 grudnia, godz. 18.00 - 89mm od Europy i dalej (96 min.)

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 9/92 10 min.

89 MM OD EUROPY

Polska 1993, 12 min.
Reż.: Marcel Łoziński
Zdjęcia: Jacek Petrycki, Artur Reinhart

Brześć. Granica polsko-białoruska. Robotnicy przystępują do rutynowych czynności ? wymieniają koła, by pociąg jadący z Paryża mógł kontynuować swoją podróż i znaleźć się na terytorium byłego Związku Radzieckiego. Do celu brakuje im tytułowych 89 mm, bo tyle właśnie wynosi różnica w szerokości między europejskimi torami, a torami w byłym ZSRR. I tak, dzień po dniu, pracownicy stacji kolejowej w Brześciu wymieniają po kilka tysięcy kół, a ich pracy przyglądają się Francuzi, Holendrzy, Niemcy Polacy... ? pasażerowie tych pociągów...

1993 - Grand Prix (Marcel Łoziński), MFFK, Oberhausen
1993 - Nagroda Klubów Filmowych FICC (Marcel Łoziński), MFFK, Oberhausen
1993 - Nagroda Specjalna im. Juliusza Burskiego (Marcel Łoziński), Lubuskie Lato Filmowe, Łagów
1993 - II Nagroda (Marcel Łoziński), Bałtycki Festiwal Filmowy i Telewizyjny, Gudhjem
1993 - Nagroda Spcjalna im. Jeana d'Arcy (Marcel Łoziński), MFF ?Vue sur le Docs?, Marsylia
1993 - I Nagroda (Marcel Łoziński), MFF Krótkometrażowych, Villa do Conde
1993 - Nominacja w kategorii najlepszy film dokumentalny (Marcel Łoziński), Europejska Nagroda Filmowa (dawniej ?Felix?)
1994 - Oscar - nominacja w kategorii krótkometrażowy film dokumentalny, Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki Filmowej
1994 ? ?Złoty Gołąb? (Marcel Łoziński), MFF, Lipsk
1994 - Nagroda Specjalna Jury (Marcel Łoziński), MFFK, Clermont-Ferrand
1994 - Grand Prix (Marcel Łoziński), MFF, Montreal
1994 - Wyróżnienie Specjalne (Marcel Łoziński), MFF, San Francisco
1995 - Nagroda dla najlepszego filmu dokumentalnego (Marcel Łoziński), Flickerfest International Short Film Festival, Sydney
.

TRWOGA

Polska 1993, 28 min.
Reż.: Andrzej Titkow
Zdjęcia: Jacek Knop

Bohaterowie filmu, pochodzący z krajów ówczesnego WNP, czy inaczej, byłych Republik Radzieckich, szukają w Polsce szansy na zarobek, na poprawę swojego statusu materialnego, na lepszy byt. Kamera Titkowa uważnie obserwuje ich twarze, cierpliwie słucha, nie komentuje wydarzeń, rejestruje. Niepokój, niepewność, strach, trwoga. Co dalej? Jak żyć? Jak wyrwać się z tego nieznośnego kręgu poniżenia i pogardy z jaką spotykają się na co dzień...

1993 - Dyplom Uznania (Andrzej Titkow), Krakowski Festiwal Filmowy: Konkurs Międzynarodowy, Kraków
.

SYBERYJSKI PRZEWODNIK

Polska 2005, 46 min.
Reż.: Maciej Migas, Jędrzej Morawiecki
Zdjęcia: Radek Ładczuk

Igor Nowikow ? bohater filmu ? wszystkie swoje żale i smutki oraz bezradność i brak nadziei na poprawę sytuacji topił w alkoholu... W końcu uznał, że tak dłużej nie da się żyć i podjął się nieudanej próby samobójczej.
Cudowne ocalenie od śmierci i głos jaki usłyszał podczas reanimacji przywróciły mu wiarę i sens życia. Symboliczną przemianą bohatera był plakat, który ujrzał zaraz po opuszczeniu miejskiego szpitala, przedstawiający wizerunek Wissariona. Od tej pory, Igor stał się członkiem sekty Wissariona, który w syberyjskiej tajdze zbudował wraz ze swoimi wiernymi miasto Słońca. Dziś sekta liczy sobie około 5 tysięcy zwolenników...

2005 - Nagroda Specjalna Rektora WSH w Kielcach dla młodego twórcy (Maciej Migas, Jędrzej Morawiecki), Ogólnopolski Niezależny Przegląd Form Dokumentalnych ?Nurt?, Kielce
2006 - Wyróżnienie (Maciej Migas, Jędrzej Morawiecki), Międzynarodowe Dni Filmu Dokumentalnego ?Rozstaje Europy?, Lublin
2006 ? ?Srebrna Iglica? w kategorii film dokumentalny (Maciej Migas, Jędrzej Morawiecki),Międzynarodowy Festiwal Filmowy ?Ofensiva", Wrocław
2006 - Nagroda Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich (Maciej Migas, Jędrzej Morawiecki), Krakowski Festiwal Filmowy, Kraków