Festiwal WATCH DOCS. Prawa człowieka w filmie
31 maja /wtorek/, godzina 18.00
CYFROWI DYSYDENCI
Digital Dissidents
Niemcy, Norwegia 2015, 90 min.
reżyser: Cyril Tuschi
Dla jednych bohaterowie, dla innych zdrajcy: Edward Snowden, William Drake i Thomas Binney oraz Annie Machon. W chwili gdy podjęli decyzję o ujawnieniu tajnych dokumentów i złamaniu tajemnicy państwowej, stali się celem dla tych samych służb, dla których dotychczas pracowali. Co ich skłoniło do tak brzemiennych w skutki decyzji i czy było warto? Jak bardzo zniszczono im życie przy użyciu środków prawnych i pozaprawnych oraz medialnej nagonki? Jak dalece nasze prawo do prywatności jest już tylko iluzją wobec wszechobecnej inwigilacji i czy sygnaliści, odsłaniający brutalną prawdę, mają na kogo liczyć? Odpowiedzi na te pytania poszukuje Cyril Tuschi w swoim najnowszym filmie. Nie mogło w nim zabraknąć także Daniela Ellsberga, ojca wszystkich whistleblowerów, i Juliana Assange?a, który płacąc za to wysoką cenę wprowadził demaskowanie bezprawnych poczynań rządów i służb specjalnych w erę cyfrową.
1 czerwca /środa/, godzina 18.00
Zestaw I:
BEZ WYJŚCIA. HISTORIA REHTAEH PARSONS
No Place to Hide: The Rehtaeh Parsons Story
Kanada 2015, 48 min.
reżyseria: Rama Rau
Życie 15-letniej Rehtaeh Parsons zamieniło się w piekło po jednej imprezie. Została zgwałcona przez kolegów, czego nie pamięta z powodu nadmiaru wypitego alkoholu. Następnego dnia napastnicy umieścili zdjęcie dokumentujące gwałt w sieci. Fotografia została rozpowszechniona tysiące razy w całej Kanadzie, a podjęte przez 15-latkę i jej rodziców próby uzyskania pomocy policji kończyły się niepowodzeniem. Dwa lata ciągłych upokorzeń i znęcania się doprowadziły do tragicznego samobójstwa Rehtaeh. Jej śmierć odbiła się echem na całym świecie, wywołując szeroką dyskusję na temat cyberprzemocy i przemocy seksualnej w Internecie. Dzięki rosnącej presji opinii publicznej, kampanii internetowej, a także zaangażowaniu grupy Anonymous, która zagroziła ujawnieniem tożsamości gwałcicieli, lokalny rząd Nowej Szkocji oraz Kanadyjska Królewska Policja zdecydowały o wszczęciu postępowania i postawieniu napastników przed sądem. W 2014 roku Kanada, jako jedno z pierwszych państw na świecie, przyjęła prawo umożliwiające zwalczanie cyberprzemocy, nazywane również Prawem Rehtaeh.
.
MÓWIĄC O ROSE
Parler de Rose, prisonni?re de Hiss?ne Habré
Hiszpania 2015, 30 min.
reżyser: Isabel Coixet
Kiedy w porzuconych aktach tajnej policji Hissana Habré, byłego dyktatora Czadu, działacze Human Rights Watch odkryli przypadkiem teczkę Rose Lokissim, mogli przeczytać między innymi, że podczas ostatniego przesłuchania Rose rzuciła śledczym: ?Nawet jeśli mnie zabijecie, Czad mi kiedyś podziękuje i historia będzie o mnie pamiętać?. 29 lat później Isabel Coixet w pięknym i prostym filmie z narracją Juliette Binoche spełnia tę zapowiedź, przedstawiając światu wzruszające świadectwa współwięźniów o prawdziwie heroicznej postaci, która zapłaciła najwyższą cenę za podtrzymywanie ich na duchu, tajne przekazywanie o nich informacji rodzinom na wolności, a zwłaszcza ? prowadzenie więziennego dziennika. Tymczasem były krwawy dyktator stanął wreszcie po latach przed specjalnym sądem w Senegalu.
.
PUNKT WYJŚCIA
Polska 2014, 26 min.
reżyser: Michał Szcześniak
Aneta ?zawsze miała wszystko?. Zrozumiała, co straciła, dopiero za murami więzienia, gdzie odsiaduje wyrok za morderstwo. W filmie Michała Szcześniaka poznajemy Anetę z nieoczekiwanej strony: jako troskliwą i empatyczną opiekunkę w domu spokojnej starości. Opieka nad chorą od dzieciństwa panią Heleną staje się dla Anety czymś więcej niż obowiązkową pracą społeczną. Starsza pani staje się jej naprawdę bliska. Michałowi Szcześniakowi udało się nie tylko znaleźć bardzo mocną historię, ale również w fenomenalny sposób opowiedzieć ją językiem filmowym. Resocjalizacja w jego dokumencie nie jest abstrakcyjnym pojęciem, to autentyczna ludzka historia z ogromnym ładunkiem emocjonalnym. Czy odbycie kary rzeczywiście oznacza "wyjście na wolność"? Czy jest punktem wyjścia nowego życia, czy powrotem do punktu, w którym dokonało się zbrodni i początkiem dalszego ?odsiadywania wyroku?, tyle że na wolności?
2 czerwca 2016 /czwartek/, godzina 20.30
KRÓLOWA CISZY
Polska 2014, 80 min.
reżyser: Agnieszka Zwiefka
Denisa ma 10 lat. Mieszka w romskim obozie, ale przez wszystkich jest źle traktowana, bo nie mówi. Ma nierozpoznaną wadę słuchu, uniemożliwiającą jej zwyczajny kontakt z otoczeniem. Jednak nie czuje się odrzucona ? przebywa we własnym świecie. Ogląda znaleziony wśród śmieci bollywoodzki film i tańczy. W tańcu wyraża wszystkie swoje uczucia. Daje dziewczynce poczucie szczęścia i beztroski. Nagle obóz zmienia się bollywoodzką produkcję. Realizm miesza się z filmową wizją. W tle z jednej strony niespokojne romskie obozowisko i panujące w nim nieoczywiste porządki, z drugiej trudne relacje z zewnętrznymi społecznymi strukturami, a do tego brak akceptacji ze strony polskich sąsiadów.
3 czerwca 2016 /piątek/, godzina 20.30
DRUŻYNA E
E-Team
USA 2014, 90 min.
reżyser: Katy Chevigny, Ross Kauffman
Human Rights Watch (HRW) to jedna z najbardziej kompetentnych organizacji zajmujących się ochroną praw człowieka na świecie. Jej słynne z obiektywizmu i rzetelności raporty piętnują wszelkie naruszenia praw jednostki, nie tylko w krajach rządzonych przez bezwzględnych dyktatorów, ale także w tak zwanych starych demokracjach. Tytułowy E-Team (Emergency Team) to zespół ekspertów HRW, którzy w momentach kryzysowych na miejscu najcięższych zbrodni, niejednokrotnie z narażeniem życia, badają świeże ślady, gromadzą zeznania świadków i dowody rzeczowe. Autorzy filmu towarzyszą członkom E-Teamu podczas kilku niebezpiecznych misji. Nerwowe ujęcia z ręki pozwalają nam niemal fizycznie odczuć stres nieustannie towarzyszący im w pracy. Anna i Ole udają się do Syrii, by na miejscu zbadać kwestię używania przez siły rządowe zakazanych przez prawo międzynarodowe bomb kasetowych. Kamera z bliska rejestruje szczegóły wyprawy: szaleńczy bieg przez zieloną granicę między Turcją a Syrią, momenty grozy podczas ostrzału, rozpacz ludzi, którzy przed chwilą stracili bliskich i nieoczekiwane wyznanie Anny, która oznajmia mężowi, że jest w ciąży. Kolejne misje, kolejne państwa: czwórka protagonistów przemierza coraz to nowe miejsca konfliktów w nadziei na to, że ujawnienie szokującej prawdy zmusi w końcu społeczność międzynarodową do działania.
4 czerwca 2016 /sobota/, godzina 15.00
Zestaw II:
KATASTROFA NA MORZU
Shipwreck
Holandia 2014, 15 min.
reżyser: Morgan Knibbe
W dniu 3 października 2013 roku w pobliżu włoskiej wyspy Lampedusa zatonęła łódź przewożąca 500 Erytrejczyków. Utonęło ponad 360 osób. Abraham, jeden z ocalałych, na pełnym wraków łodzi nabrzeżu opowiada o tragicznych doświadczeniach. Tymczasem port ogarnia coraz większy chaos, gdy setki trumien ładowane są na wojskowy statek. Siłę wyrazu tego krótkiego dokumentu podkreśla jeszcze jego celnie dobrany styl wizualny.
.
POKAŻCIE TO WSZYSTKO ŚWIATU
Show All This to the World
Włochy 2015, 55 min.
reżyser: Andrea Deaglio
Andrea Deaglio prezentuje w swoim filmie studium konkretnego epizodu uchodźczo-migranckiego kryzysu w Europie. Nie siląc się na uogólnienia, chłodnym okiem obserwuje jeden dzień w Ventimiglia ? nadmorskim miasteczku na granicy włosko-francuskiej, w którym utknęło kilkuset afrykańskich migrantów. Determinacja przybyszy, gotowych rzucać się ze skał w morze, by uniknąć aresztowania, kontrastuje z rzeczowym, choć mało skutecznym podejściem ścigających ich policjantów, a wszystko to pod okiem dziesiątek fotoreporterów i dziennikarzy. Bo też medialny show wokół trwającego kryzysu jest jednym z głównych tematów tego filmu. Z jednej strony mamy migrantów i uchodźców, którzy w wyniku decyzji francuskich władz o zamknięciu granicy znaleźli się w próżni, z drugiej ? media, które przyciąga jedynie sensacyjny temat. W symbolicznym skrócie przedstawiają to pierwsze ujęcia filmu ? fotografowie poszukujący dramatycznych kadrów uwijają się wokół rozrzuconych po skałach ciał śpiących ludzi. Demonstracje przybyszy nie zwracają niczyjej uwagi, wielkie zainteresowanie reporterów wzbudzają za to przepychanki z policją. Do odbiorców dotrze tylko dramatyczny obraz pozbawiony kontekstu, który łatwo poddaje się manipulacji.
5 czerwca 2016 /niedziela/, godzina 13.30
Zestaw III:
KAPITULACJA
The Surrender
USA 2015, 23 min.
reżyser: Stephen Maing
Przyjęcie pożegnalne dla przyjaciół jedenastoletniego Stephena Kima i jego siostry odbyło się w ich rodzinnym mieszkaniu w Seulu w 1976 r. Kilkanaście lat później Kim kończy studia magisterskie z bezpieczeństwa narodowego na Uniwersytecie Harvarda, a następnie studia doktoranckie na Uniwersytecie Yale. W 2008 r. rozpoczyna pracę jako analityk w Departamencie Stanu, gdzie zajmuje się monitorowaniem programu nuklearnego Korei Północnej. Z raportów przygotowywanych przez Kima korzystają specjaliści i politycy takiego szczebla, jak Henry Kissinger czy Dick Cheney. Kariera Stephena Kima załamuje się w sierpniu 2010 r., kiedy na podstawie ustawy o szpiegostwie niespodziewanie zostają mu postawione zarzuty o stworzenie zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego przez ujawnienie tajnych informacji reporterowi telewizji FOX. Choć w opinii wielu specjalistów oskarżenia te wydają się nieuzasadnione, Kim może zostać skazany nawet na 15 lat więzienia. ?Kapitulacja? to intymny i niezwykle poruszający portret degradacji człowieka, który przegrywa rozgrywkę z aparatem państwa i musi porzucić swoje dotychczasowe życie. Stephen Maing, reżyser prezentowanego na WATCH DOCS w 2012 r. ?Wielkiego chińskiego firewalla?, obnaża bezwzględną politykę administracji Obamy wymierzoną w działania potencjalnych sygnalistów i towarzyszy Kimowi podczas ostatnich kilku dni, które ten będzie mógł spędzić na wolności.
.
PŁOMIEŃ
Flame
USA 2015, 23 min.
reżyser: Andre Andreev, Dan Covert
Początek 2013 roku. Z powodu zastraszająco wysokich cen gazu i elektryczności Bułgarią wstrząsają największe od 1989 roku protesty uliczne. Obok demonstracji, blokad ulic i starć z policją pojawia się metoda protestu nieznana wcześniej bułgarskiej historii - w akcie sprzeciwu siedem osób dokonuje samospaleń. Jedną z nich jest bohater filmu, 37-letni artysta i pracownik budowlany, Plamen Goranow. Poprzez rozmowy z jego przyjaciółmi i dziennikarzami autorzy ?Płomienia? próbują dotrzeć do powodów, które pchnęły Goranowa do tak skrajnego czynu.
.
I WTEDY?
Then Then Then
Kanada 2015, 30 min.
reżyser: Daniel Schioler
Ten zmontowany wyłącznie z fascynujących materiałów archiwalnych krótki film w pół godziny przybliża nam przełomowe momenty w historii obywatelskiego nieposłuszeństwa w USA. Od palenia dokumentów wykradzionych z komisji rekrutacyjnych podczas wojny w Wietnamie, poprzez nieznane szerzej szczegóły protestów podczas Konwencji Demokratycznej w Chicago, aż po niemal dwuletnią okupację wyspy Alcatraz przez Indian z Red Power w latach 1969-71. Wspaniałe przykłady grupowych działań non-violence i wyczyny samotników bez lęku stających naprzeciw całej potęgi państwa: dokument Schiolera to krótka, przejmująca lekcja historii ? i hołd dla zapomnianych bohaterów demokracji.
.
.